|
25 Nisan 1915'te Müttefiklerin Arıburnu, Seddülbahir ve Kumkale'ye asker çıkarmaları üzerine Osmanlı birliklerinin yaptığı savunma sonucunda sahile kadar geri çekildikleri / Çıkartmayı takip eden günlerde yapılan savaşlarda Müttefiklerin kaybının çıkarma kumandanı da dahil olmak üzere 10.000'e ulaştığı / AE-2 Denizaltısı'nın Boğaz'ı geçmeye çalışırken batırıldığı / Maydos'un donanma ateşi ile yakıldığı / Müttefik askerlerin Osmanlı Ordusu tarafından denize dökülmesinin düşman donanmasının üç taraftan yaptığı etkili ateşler sonucu engellendiği. İngiliz ve Fransızların Çanakkale'ye Karsı Debarkman Hareketleri 11/24 Nisan: Tayyâre ve sâbit balonlar ile Gelibolu ve Boğaz üzerinde istiksâf. Kabatepe civarını bombardıman. Boğaz medhalinde beş zırhlı, Beşiğe Limanı karsısında on bir zırhlı, on nakliye gemisi, birçok kayık ve römorkörler.
12/25 Nisan: Kruvazörler himâyesinde 10 nakliye gemisi, Saros Körfezi'nde 9 nakliye, 2 kruvazör, Bolayır istikameti karsısında 60 kadar nakliye, sibh-i cezîrenin garbında müteharrik 20 torpido, on kruvazör beraberlerinde evvelâ Kabatepe'nin dört kilometre şimâlinde Eğriburnu'na ba‘dehû Sığındere'ye, Seddülbahir, Domuzdere'ye ve en sonra Kumkale'ye ihrac. Düşmanın tardı için taarruz emri verildi. Seddülbahir'de Tekke Burnu civarındaki düşman bir bölüğümüzün gayet sanlı bir taarruzu üzerine kâmilen denize döküldü. Arıburnu'ndaki düşman denize doğru sürüldü. Havanın sükûneti, düşman donanmasının kesreti ve şiddetli ateşi ve bilhassa bu ateşin sâbit balonla idaresi Düşmanın Kabatepe'de kâmilen denize dökülmesine mâni oldu.
13/26 Nisan: Düşman her tarafta arazinin tarz ve seklinden ve donanmasının atesinden istifade ile ihrac kuvvetini takviye etmesine rağmen kıta‘âtımız düşmanı sahile sıkıstırmakda devam etmisdir.
14/27 Nisan: Düşmanın Kumkale'deki kuvveti Kumkale Köyü'nün içine tıkılmış ve gayet dar bir sahaya sıkısmısdır. Kumkale'deki kıta‘ât Fransızlardan mürekkeb olup içlerinde bulunan Müslümanlar bizim tarafa firar eylemişlerdir. Arıburnu'ndaki düşmana vâki‘ olan taarruzda düşman son ihrac noktasına kadar sürülmüş ve bir kısmı gemilere binmeye baslamısdır. Son bir hücum ile Düşmanın tamamıyla denize dökülmesi emr olundu. Bu muharebâtda düşman bir tarafta beyaz bayrak çekerek teslim olmakda iken diğer tarafta aynı surette teslim bayrağı çeken düşman üzerine giden askerimiz Düşmanın pek ani ateşi üzerine mühim zâyiâta dûçâr olmusdur.
Düşmanın bu hâinâne hilesi sâyân-ı te’essüf görülmüsdür. Bittabi‘ mukabele edilmiştir. Arıburnu önünde bir düşman nakliye gemisinin topçu ateşimizle battığı tarassud edilmiştir. Düşmanın bugün Boğaz medhalinde ileri bataryalarımıza karsı 16 zırhlı ve müte‘addid torpido muhripleriyle vâki‘ olan taarruzunda Majestic ve Triumph zırhlıları hasara dûçâr olarak çekilmiş, 2 nakliye gemisi ağır surette yaralanmış ve bunlardan bir tanesi karaya oturmusdur. Bu sefineler civarında bulunan birçok römorkörlerle içi askerle dolu mavnalar gark edilmiştir. Sığındere'deki düşman kıta‘âtımızın kanlı bir taarruzuyla tard edilmiştir. Arıburnu'ndaki Avustralya kıta‘âtından iki zâbit ve bir hayli esir alındı.
15/28 Nisan: Üç gündür gece ve gündüz gayet sarp ve pırnarlık arazide donanmanın müessir ateşi altında harb eden askerimizin yorgunluğuna rağmen Düşmanın son ihrac noktasına vaki‘ olan hücum düşman donanmasının sahile gayet yakın sokularak kıta‘âtımızı gayet müessir bir yan ateşine alması ve Düşmanın son bir ye’s ve inat ile son ilticâgâhlarında mezbûhâne mukâvemeti karsısında muvaffakiyetle tetevvüc edememisdir. Bu muharebede her türlü malzemesiyle düşmandan 2 mitralyöz iğtinâm edildi. Kum kale Köyü'nün nısfını hâlâ daha işgal eden düşmana vâki‘ olan bir gece hücumuyla köy düşmandan tathîr edilmiş ve artık Anadolu cihetinde bir tek düşman askeri bile kalmamısdır. Düşmanın götüremediği 3 mitralyöz tüfeği düşmana karsı isti‘mâl edilmekdedir. Boğaz'dan girmek isteyen Jeanne d'Arc Kruvazörü endâhtımız neticesinde ateşler içerisinde hatt-ı harbden çekilmiş ve bir İngiliz torpido muhribi batırılmısdır.
16/29 Nisan: Donanmanın atesinden istifade ile düşman Arıburnu'ndaki kıta‘âtını takviye etti. Seddülbahir mıntıkasında elde edilen üserânın ifadesine nazaran Düşmanın yalnız bu mıntıkadaki zâyiâtı 10.000 kişiye bâliğ olmusdur. İhrâc kumandanı da bu meyânda dahildir. Düşmanın Saros Körfezi'nde yapmak istediği ihrac harekâtı düşmana zâyiât verdirilerek püskürtülmüsdür. Düşman donanması endirekt endâht ile Maydos'u yakmısdır. Marmara'ya girmek isteyen AE-2 tahtelbahiri batırılmış ve mürettebâtı kâmilen esir edilmiştir (3 zâbit 29 nefer).
17/30 Nisan: Düşmanın Arıburnu şimâlinde çıkarmak istediği kuvvet denize dökülmüsdür. Düşman ihrac mevziini büyültmek ve bizim ateşimizden kurtulmak için sağ cenâhımıza ve merkezimize taarruz etmek istemiş ise de merkez karsısındaki taarruz hazırlığı hemen ateşimizin altında erimiş ve sağ cenâhdaki taarruzları ise kıta‘âtımızın süngü hücumuyla pek kanlı bir surette tard olunmusdur.
18/1 Nisan: Arıburnu ve Seddülbahir'deki düşmana taarruz edilmekdedir. Düşman donanması pek büyük bir faaliyet ve fedakârlıkla kıta‘âtını himâye ediyor. Medhalden Dördüncü Henri Zırhlısı'na on ve Vengeance Zırhlısı'na müte‘addid isabetler vâki‘ olması üzerine derhal çekilmişlerdir.
19/2 Nisan: Muharebe devam etmisdir. Boğaz'dan geçmek isteyen bir tahtelbahir ateşlerimizle ve ba‘dehû torpil te’siriyle kâmilen ber-hava olmusdur.
20/3 Nisan: Arıburnu karsısındaki sağ cenâhımıza vâki‘ olan Düşmanın ikinci bir mukabil taarruzu tamamıyla püskürtülmüş ve düşman yalçın dereler içine itilmisdir. Gelibolu'ya endirekt endâht eden Agamemnon Zırhlısı'na müte‘addid mermiler isabet etmiş ve zırhlı çekilmisdir. Kabatepe önünde duran düşman nakliye sefâininden birine vâki‘ olan isabetde sefinede yangın zuhur etmiş ve diğerleri telaş içinde müskilâtla kaçabilmisdir.
21/4 Nisan: Seddülbahir'de düşman ancak donanmasının üç taraftan kendisini gayet müessir himâye etmesi sâyesinde denize dökülmekten kurtulmusdur. Bütün mühimmât ve malzemesiyle iğtinâm olunan üç makineli tüfek düşmana karsı kullanılmaktadır. Uğradığı zâyiâtı tazmîn için düşman
Kabatepe civarına da asker çıkartmaya çalışmış ise de adem-i muvaffakiyete dûçâr olmusdur.
Resmî olmayarak söylenebilir ki, Düşmanın kuvveti 60.000 den aşağı değildir. Bugüne kadar pek doğru tahmin, Düşmanın zâyiâtını on binden pek fazla göstermektedir.
22 Nisan 1331 / 5 Mayıs 1915
Karargâh-ı Umumî
İstihbârât Şubesi Müdürü
Erkân-ı Harbiye Binbaşısı
Seyfi
BOA, HR. SYS, 2323/1
|
