• Roma Sefâreti'nden alınan istihbarat bilgisine göre; son bir ayda 100 kadar vapurun içindeki “Kitchener Ordusu” denilen İngiliz askerleri ile birlikte Malta'dan doğuya geçtiği
Roma Sefâreti'nden alınan istihbarat bilgisine göre; son bir ayda 100 kadar vapurun içindeki “Kitchener Ordusu” denilen İngiliz askerleri ile birlikte Malta'dan doğuya geçtiği / Özel donanımlı 5 İngiliz gemisinin Boğazlar'a gönderildiği / İngilizlerin İtalya’dan 5 gemi satın aldıkları / Tesrîn-i Evvel'den önce Boğazlar'ı ele geçirmek isteyen İngilizlerin Anadolu'ya asker çıkarıp Midilli'yi işgal edecekleri / Birkaç tane İngiliz kruvazörünün Adriyatik'e gönderildiği / İngilizlerin askerî takviye faaliyetleri çerçevesinde Çanakkale Boğazı ve Adriyatik Denizi'ne asker ve mühimmat sevk ettikleri.
Bâb-ı Âlî Hariciye Nezâreti Şifre Kalemi: 1889 Roma Sefâret-i Seniyyesi'nden mevrûd fî 30 Temmuz sene 1915 tarihli telegram hallidir.
Madde 1: Dört haftadan beri yüz kadar nakliye vapuru -ki kısm-ı a‘zamı Moritanya'da dahil olup transatlantiklerdir- Malta'dan sarka geçmişlerdir. Derûnlarında Kitchener ordusu denilen sırf İngiliz kıta‘ât varmış. Bunların miktarı yüz elli bin nefer tahmin olunuyor ki genç ve yaslı karışık imiş.
Madde 2: Torpillere mukâvemet için aralarında kum ve mantar dolu çifte tekneli ve ahîren İngiltere’de yapılmış su kesimleri iki metrelik beş harb sefinesi de boğazlara gitmiş. Bunları bizzat müsâhede eden muhbir her sefinenin on dört pusluk iki topu hâmil olduğunu söylüyor.
Madde 3: İngilizler karaya oturtarak asker ihrac için İtalya’dan beş eski vapur istirâ etmişler. Ahîren İngiltere’de tahtelbahirlere mukaddemâ icad olunan çelik ağlardan Çanakkale'ye gönderilmiş imiş.
Madde 4: İngilizlerin maksadı Tesrîn-i Evvel'den evvel herçi-bâda-bâd boğazları almak imiş. mamâfîh Anadolu'nun diğer bir kısmına ve Bolayır civarına asker ihracı mevzû‘-ı bahs imiş ve harekâta evvelce 26 Temmuz'da başlamak mutasavver imiş. Dün gece gazeteleri vaziyet-i askeriye dolayısıyla İngiltere’nin Midilli Adası'nı işgal edeceğini resmen Yunanistan'a ihbâr ettiğini yazıyorlar ki sâyân-ı teemmüldür.
Madde 5: Fransız filosu Malta ile Bezerta arasında dolasdığından gönderilecek bir tahtelbahirin büyük is görebileceğini muhbir söylüyor. beş-altı hafif İngiliz kruvazörü Adriyatik Denizi'ne gönderilmiş imiş.
30 Temmuz sene 1915 Atasemiliter Mümtaz BOA, HR. SYS, 2411/51
Çanakkale Müzesi
Sitede yayınlanan her türlü yazı, haber, resim, şiir, müzik ve videonun izinsiz kullanılması, yayınlanması yasaktır.