• Hintli Müslüman askerlerin dinî duygularını harekete geçirmek ve kime karsı savaştıklarını anlamalarını sağlamak için Arapça ve Urduca ilanlar hazırlanarak uçaklar vasıtasıyla dağıtılmasının uygunluğu
Mondros ve Limni'deki İngiliz askerleri arasında bulunan Hintli Müslüman askerlerin dinî duygularını harekete geçirmek ve kime karsı savaştıklarını anlamalarını sağlamak için Arapça ve Urduca ilanlar hazırlanarak uçaklar vasıtasıyla dağıtılmasının uygun olduğu / Sırbistan'a askerî mühimmat sevkinin durdurulması hususunda Yunan Hükümeti nezdinde yapılan girişimlerin sonuçsuz kaldığı.
14 Temmuz 1915 tarihli ve 379 numaralı telgrafnâme-i çâkerânemde arz olunan Afrika Vapuru'nun getirdiği Hintli askerin Müslüman Hintlilerden mürekkeb olduğunu ve Mondros’ta İngilizler üç nakliye sefinesini câmi hâline ifrâğ ve bazı âyât ve ehâdîsi mübeyyin levhalar ta‘lîk ederek Müslüman askerlere beş vakitte namaz kıldırmakta ve oruç tutdurmakda olduklarını ve İngiliz zâbitlerinin Müslüman askerlere riâyet ederek elbiselerine ve yiyecek ve içeceklerine fevkalâde itina olunduğunu ve zavallı Müslümanların kimin ile harbe girişeceklerinden bî-haber bulunduklarını ve İngilizler İslâmları yalnız Almanlarla harb ediyoruz diye iğfal eylediklerini ve Mondros ve Limni'- de İngilizler sansür muamelesini pek ziyade sıkı bir surette tatbik eylemekte bulunduklarından cezîredekilerin hiçbir şeyden haber ve malûmât almalarının imkânı olmadığını ve Mondros’taki Fransız askerleri ise perişan bir halde elbiseleri parça parça olduğunu ve İngilizlerle Fransızlar arasında mübâyenet- i efkâr tamamıyla hüküm-fermâ bulunduğunu Pire'den Selanik'e gelirken esna-yı râhda çevrilerek Mondros'a getirilip tâbi‘iyyet-i Yunaniyyede olduğu sâbit olması üzerine bilâhare tahliye edilerek Selanik'e gelen mevsûku'l- kilem bir Müslüman ifade eylemiş ve işbu Müslüman’ın ifadâtı muhbirimiz tarafından verilip telgrafla arz olunan malûmâtı te’yîd eylemisdir. İngilizlerin âlem-i insaniyete ve bâ-husus Müslümanlara adüvv-i ekber olduğuna ve kendilerini halife-i zî-sân efendimiz aleyhine cenge sevk eylediklerine dair Arapça ve Hind lisanı üzerine beyânnâmeler tanzim olunarak tayyârelerimiz vâsıtasıyla Mondros ve Limni'ye atılmış olsa bî-çâre Hintli Müslümanlar hakikatten haberdâr edilmiş ve dalâletden kurtarılmış olur itikâdındayım.
Bu sabah Selanik’te bizden kalma gümrük antrepolarının birisi hükümet-i mahalliye tarafından resmen Sırp Sevkıyat Komisyonu'na teslim olunmusdur. Ba‘demâ Sırp Hükümeti nâmına vürûd edecek mühimmât ve levâzımât-ı harbiye bu antrepoya vaz‘ edilerek peyderpey Sırbistan'a sevk olunacaktır. Antrepo epeyce büyüktür. Anahtarları da Sırp Sevkıyat Komisyonu'na teslim olunmusdur. Ol bâbda emr u fermân hazret-i veliyyü'l-emrindir. Fî 7 Temmuz sene 1331 ve fî 20 Temmuz sene 1915 Bassehbender Kâmil
Dahiliye ve Başkumandanlık Vekâlet-i Celîlesi'ne İngilizlerin Çanakkale'ye sevk etdikleri Müslim Hindlileri hissiyât-ı diniyeleri galeyâna gelmekden men‘ için ne sûretle iğfâl etmekde olduklarından bahis ile hakâik-i ahvâl Arap ve Urdu lisânlarında beyânnâmelere derc ile bunlar tayyârelerimiz vâsıtasıyla Mondros ve Limni'ye atılmış olsa nâfi‘ semereler iktitâf olunabileceğine ve Selanik’te idare-i Osmaniyye'den kalma gümrük antrepolarından birinin hükümet-i mahalliye tarafından Sırb Sevkıyat Komisyonu'na teslim olunduğuna ve fîmâ ba‘d Sırp Hükümeti nâmına vürûd edecek mühimmât ve levâzım-ı harbiye bu mahzenlere vaz‘ edilip peyderpey Sırbistan'a sevk olunacağına dair Selanik Bassehbenderliği'nden alınan 20 Temmuz 1915 tarihli tahrîrâtın sûreti leffen tesyâr kılındı. Düşman karargâhlarında bu gibi beyânnâmelerin tayyâreler vâsıtasıyla yahut vesâit-i sâire-i mümkine ile nesri fâideden hâlî olmayacağından icrâ-yı icabı
Dahiliye'ye: ( Başkumandanlık Vekâlet-i Celîlesi'ne yazılmısdır.) himem-i aliyyelerine menûtdur. Sırbistan'a Selanik tarîkıyla düşmanlarımızın sevk etdikleri levâzım-ı harbiyeye gelince; bu mesele Yunan Hükümeti nezdinde tesebbüsât-ı adîdemizi mûceb olmuş olup ancak sefâin-i ticariyenin oraya getirdikleri levâzım-ı mezbûrenin Sırbistan'a sevkini hasbe'l-ittifâk men‘ edemeyeceğini hükümet-i mezkûre beyân etmiş ve bu bâbda ısrârdan fâide tahsili gayr-ı me’mûl bulunmusdur, efendim. 20 Temmuz sene 1331 / 2 Ağustos 1915 BOA, HR. SYS, 2323/24
Çanakkale Müzesi
Sitede yayınlanan her türlü yazı, haber, resim, şiir, müzik ve videonun izinsiz kullanılması, yayınlanması yasaktır.