|
"28 Ağustos 1915 tarihli Times gazetesine göre Müttefik kuvvetlerin Suvla Koyu'nun karsısında bulunan bir siper hattı ile Rhododendron Sırtı ve Lonesome Çamlığı mevzilerini yoğun ates ve süngü saldırıları sonucunda isgal ettikleri ve bu savaslarda Türklerin çok sayıda kayıp verdikleri"
Osmanlı Ordu-yı Hümâyûnu
Baskumandanlığı Vekâleti
Sube: 2
28 Ağustos sene 1915 tarihli Times gazetesinden
Reuter Ajansı'nın muhabir-i mahsusu fî 1 Ağustos sene 1915 tarihiyle İskenderiye tarîkıyla yazıyor.
Anafartalar'daki vaziyet: Tepenin zabtı için İrlanda efrâdının süngü hücumu. Türk zâyiâtı 4.900'dür.
Suvla Koyu'nun sol tarafında bulunan efrâdımız tarafından fî 15 Ağustos sene 1915 tarihinde yapılan bir süngü hücumunu gözümle gördüm. Hücumdan maksad bir tepenin zabtından ibaretdi. Hücum eden efrâd, Yılgıntepe'yi zabt eden İrlanda efrâdından bir kısımdı. Hücum icrâsı için ba‘de'z-zevâl saat birde muayyen olmak üzere kararlasdırıldı. Takrîben saat dörtde tepenin deniz kenarında bulunan ates hattı efrâdımız kemâl-i azm ve kat‘iyyetle ilerlemeğe basladı ve altıda Türklerin bulunduğu tepenin yakınına yetisen efrâdımız süngü hücumuna basladılar. Efrâdımıza mukabele eylemek üzere Türkler de hücum etdiler ve her iki tepenin arasında bulunan boyunda vukû‘a gelen süngü muharebesi pek kanlı ve müdhisdi. Efrâdımızın ilerledikçe atdıkları nesât naraları duyuluyor, süngüler parlıyordu. Türkler geri çekilmezden birkaç dakikalar mukaddem süngü is gördü. Türkler tepeden asağı atladılar. Bir bayırdan asağı kosmaya basladılar. Efrâdımız zabt etmis oldukları tepe üzerinde bulunup kaçan Türklere tüfekleriyle ates açdıkları gibi makineli toplarımız da arazinin müsaade etdiği derecede isliyordu. Bu o günün öğlesinden sonra yapılan harekâtın en muvaffakiyetlisi idi.
Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu tarafından Anzak mevkiinde yeniden elde edilen mevâzi‘de bir-iki gün vakit geçirdim. Rhododendron Sırtı denilen dağda tutunabilecek bir mevzi elde eden askerimiz mevzilerini muhafaza edebilecekleri gibi görünmekdedir. Sırtın sath-ı mâilleri orada vukû‘a gelen kanlı muharebâta sâhid olmuslardır. Her yerde kesif kesif kütleler hâlinde cesedler el-ân yatmakdadır. 9 Ağustos sene 1915'de Türkler azîm mikdarda olmak üzere mezkûr sırtın yukarılarından asağı doğru atışlar ve sırtın eteklerinde mevzi tutmus olan askerlerimizi oradan kovmaya tasaddî eylemislerdir. Halbuki kendileri zâyiât-ı müdhise ile geriye püskürtülmüsdür.
Kendi maktûllerini gömmeye vakit bulamayan Türkler tepeden asağı doğru imtidâd eden açık ve kumlu derenin içine atıverdiler. Tekmîl dere el-yevm Türk maktûllerinin cesedleriyle doludur.
Avustralya ve Yeni Zelanda kolorduları yeniden zabt etmis oldukları mevki‘ler iânesiyle gayet dar olan yerlerini sâyân-ı hayret bir derecede tevsî‘ etdiler. Eski Anzak mevkiinde vukû‘a gelen tebeddül, sağda bulunan Lonesome Çamlığı Siperi'nin zabt ve ilhâkından baska bir sey değildir. Fakat hakikatde kazanılan saha-i arazi, pek cüz’î bir seydir. Bu harekâtdan maksad, mümkün olduğu kadar azîm mikdar Türk kuvvetini cephemizde tutup sol cenâhımızdan yapılmakda olan harekâtı sektedâr edecek kuvâ-yı muâvinenin sağ cenâhlarına gönderilmesine mümâna‘at etmekden ibâretdi. Ma‘a-hâzâ hücum pek sedîd ve ağır oldu ve bu dar siper mıntıkasında hemen bir hafta kadar sedîd ve kanlı muharebât bütün galeyanıyla devam etdi durdu.
En nihayet 400 yarda tûlünde üç ana avcı hendekleri hattı zabtolundu. İş bu hendekler derûnuna Türkler tarafından yapılmıs olan zeminliklerde kullanılmıs birçok kalın ve ağır çam keresteleri mebzûlen görülmekdedir. Buraları hücum-ı cebrî ile zabt eden Avustralya efrâdından bir kısım isbu hendeklerin içerisine girmek için kalın çam keresteleri Türklerin makineli toplarının helâk edici atesi altında açarak kendilerine yol bulmak için çok uğraşdılar ve nihayet muvaffak oldular. Pek müstahkem olarak yapılmıs olan iş bu hendekler iki saat içinde zabt olundu. 260 esir alındı ve 600 aded Türk cesedi gömüldü. Türkler Kocadere'den
kuvâ-yı imdâd [getirerek] tamam 72 saat bilâ-fâsıla mütekâbil hücumlarda bulundular. Türkler 8 Ağustos'da bizden bir siper zabt etdilerse de derhal istirdâd eyledik. Hücumlar arasında, bâ-husus geceleyin oldukça siddetli ve bilâ-inkıtâ‘ bomba muharebesi devam etdi. Efrâdımızın yorgun ve Türklerin bilakis yeni kuvvet alarak zinde olmalarına rağmen Türkler'e mütekâbil hücumlar yapdılar ve bir taburumuz Türklerin 40 yardalık bir avcı hendek siperini daha zabt eyledi.
Düsmanın 31 Temmuz'dan 10 Ağustos sene 1915 tarihine kadar yalnız bu tarafdaki zâyiâtı 4.900 tahmin olunup bundan yalnız 2.600'ü Lonesome çamları hendekleri için yapılan muharebede mahv ve itlâf olundular.
28 Ağustos sene 1915
BOA, HR. MA, 1141/5
|
