ANA SAYFA     HAKKIMIZDA     MÜZE     ŞEHİTLERİMİZ     DOKÜMAN ARŞİVİ     FOTOĞRAF ARŞİVİ     GEZİ     YAZARLARIMIZ     İLETİŞİM  
 
  Müze  
  1. Dünya savaşı  
  İtilaf Dev. Savaş Planları  
  Ordular  
  Savaşa Girmemiz  
  Komutanlar  
  Çanakkale Savaşı  
  Deniz Savaşları  
  Hava Savaşları  
  Kara Savaşları  
  Cephede Koşullar  
  Gaz Kullanıldı mı?  
  Savaşın Sonuçları  
  Savaşın Etkileri  
  Çanakkale ve Yahudiler  
  Şehitlerimiz  
  Gazilerimiz  
  57. Alay Tarihi  
  Asker Mektupları  
  Anzaklar  
  Arşivlerde Çanakkale  
  Çanakkale Gençlik ve Sporcular  
  Asker İmamlar  

Sitede Ara


 

Savaşın Sonuçları

« Geri   

    Siyasal - Askeri - Sosyo-Ekonomik Sonuçlar
 

Siyasal - Askeri - Sosyo-Ekonomik Sonuçlar

   Paylas

Siyasal Sonuçlar

1- Osmanlı Devleti’nin Balkan Savaşları’nda içte ve dışta kaybetmiş olduğu prestijini kurtarmıştır. Örneğin, Mustafa Kemal, “Balkan Savaşları’nda alnımıza sürülen lekeyi Çanakkale’de temizledik” demiştir.

I. Dünya Savaşı’nın önemli bir bölümünü oluşturan Çanakkale Savaşları, Churchill’in hazırlamış olduğu Doğu Planının ilk aşaması olarak uygulamaya konulmuştur.

2- Çökmekte olan Osmanlı Devleti’nin içindeki Türk Milleti’nin, dinamizmini hâlâ koruduğunu ve tarihten silinemeyeceğini ortaya koymuştur.

3- Osmanlı Devleti içindeki muhtemel hükümet krizini önlemiş ve İttihatçılar’ın iktidarda
kalış süresini uzatmıştır.

4- Rusya’ya yardımın ulaşamayışı, Çarlık rejiminin yıkılmasına ve yeni rejimin gelmesine neden olmuştur.

5- Müttefikler’in Çanakkale’deki başarısızlıkları, Balkan devletlerinin politikalarını etkilemiştir. Örneğin, Bulgaristan, Almanlar’ın yanında hemen savaşa girerken, Yunanistan, İtalya ve Romanya bir süre savaş dışında kalarak beklemeyi tercih etmiştir.

6- Arap ayaklanmalarını bir süre geciktirmiştir.

7- İngiltere ve Fransa’nın askeri ve siyasal prestijleri sarsılmış, bu ülkeler sömürgelerde güç ve itibar kaybına uğramıştır.

8- İngiltere ve Fransa’da hükümet krizleri olmuştur. İngiltere-Japonya ilişkilerini olumsuz yönde etkilemiştir.

9- Sömürgelerdeki ulusal bilinç ve özgürlük hareketlerini tetiklemiştir. Dolayısı ile bağımsızlık hareketlerini hızlandırmıştır.

10- İngiltere’de genelde hükümetin ve bu arada Çanakkale Harekatı’nı hazırlayan siyasetçilerle komutanların itibar kaybetmelerine neden olmuştur.

11- İngilizlerin (Kictner-Churchll) Doğu planının ilk bölümü olan Çanakkale planı başarısız kalmıştır.

12- Çanakkale’deki başarılar, Kurtuluş Savaşı’nın ortamını hazırlamıştır.

Askeri Sonuçlar

1- Çanakkale’de kazanılan deniz ve kara zaferleri, Müttefikler’in, Boğazlar’ı ve İstanbul’u işgal edip, Osmanlı Devleti’ni tasfiye etme girişimlerini önlemiştir.

2- Bir yıla yakın bir sürede verilen mücadele ile Müttefikler yenilgiye uğratılmış ve Türk ordusunun prestiji kurtarılmıştır. Türk ordusunun iyi donatıldığı ve iyi yönetildiğinde neler yapacağı dünyaya bir kez daha gösterilmiştir.

3- Çanakkale planının başarısız olması, I. Dünya Savaşı’nın uzamasına neden olmuştur.

4- Çanakkale Savaşları, Mustafa Kemal gibi bir askeri dehayı yaratmış ve öne çıkarmıştır.

5- Çanakkale Savaşları, Kurtuluş Savaşı’na örnek olmuş ve güç vermiştir.

6- Rusya’ya yardım yapılamamış ve Kafkaslar’a ulaşılamamıştır.

7- Almanlar’ın Doğu cepheleri rahatlamıştır.

8- Çanakkale’deki Müttefik kayıpları, moral vb. noktalarda savaşın genel seyrini etkilemiştir.

9- Dünyanın en modern gemileri (birleşik filo), uçakları ve silahları başarısız kılınmış ve Boğazlar’ı geçememiştir. Örneğin, General Hamilton, “Çanakkale’yi kimse geçemezdi, biz de geçemedik” demiştir.

10- Çanakkale’deki Türk kayıpları (100 bin civarında çeşitli uzman, teknik eleman vb.) ülkede bir çok alanda boşluk yaratmıştır. Örneğin, Atatürk, “Biz Çanakkale’de bir üniversite kaybettik” demiştir.

11- Çanakkele’de Müttefikler de bir çok gemi, silah, malzeme vb. kaybetmiştir. Örneğin, Churchill, “Herkes ucuz ve kolay başarı kazanacağımız fikrine kapılmıştı, ancak öyle olmadı” demiştir.

12- Bizim de gemi, silah vb. bir çok kaybımız olmuştur.

13- Çanakkale Savaşları’nda bizden 253 bin, Müttefikler’den 284 bin insan kaybı olmuştur.

14- Müttefikler, Çanakkale Savaşları’nda ve sonrasında bölgede önemli ölçüde asker vb. bulundurmak zorunda kalmıştır.

15- Çanakkale’de başarısız kalmış olan Müttefik Devletleri’nin komutanları ülkelerinde önemden düşmüştür.

16- Çeşitli sömürge askerleri Çanakkale’de savaşı ve onun yıkıcılığını öğrenmiştir.

17- Sonraki yıllarda Çanakkale Savaşları’na katılan Müttefik ve sömürge askerlerinden Atatürk ve Türkiye’ye takdirler olmuştur.

Sosyo-Ekonomik Sonuçlar

1- Çanakkale Savaşları’nda kaybetmiş olduğumuz okur-yazar (Tıbbiyeli, mülkiyeli, öğretmen vb) ilerideki gelişmeler için boşluk yaratmıştır. Bunun, toplum içinde psikolojik etkileri olmuştur.

2- Avustralya, Yeni Zelanda vb. (Anzak) ülkelerle toplumsal dostlukların kurulmasını sağlamıştır.

3- Boğazlardan geçemeyen Müttefik Devletleri, Rus, Romanya vb. ülkelerin tahıllarına ulaşamamış ve gıda sıkıntısı çekmiştir.

4- Karadeniz ve Tuna ticaret yolları kapanmıştır.

5- Karadeniz’de çeşitli ülkelere ait 130 kadar ticaret gemisi mahsur kalmıştır. Rusya’ya silah, Batı’ya tahıl götürülememiştir.

6- İngiltere, Fransa ve Rus ekonomileri sıkıntıya girmiştir.

7- Boğazlar’ın uzun süre kapalı kalması bir çok ülkeyi ekonomik açıdan olumsuz yönde etkilemiştir.

Yrd. Doç. Dr.Muhittin Gül
Çankaya Üniversitesi Gündem 25. Sayı Nisan 2006

Bu Yazı 17583 kere okunmuştur.


Sayfalar 1
 

 
 

Sitede yayınlanan her türlü yazı, haber, resim, şiir, müzik ve videonun izinsiz kullanılması, yayınlanması yasaktır.

 

Tasarım & Programlama ÜÇBOYUT