|
|
|
|
|
|
Kara Savaşları
|
|
|
|
«
|
|
|
|
| |
|
• Kuzey Cephesi
| |
|
Paylas
|
Arıburnu Kanlısırt'ta Düşman Siperlerine Dikilen Alay Sancağı ve Düşmanı Seyreden Mehmetçikler
20 Mayısta düşman hatlarından Kızılhaç bayrağı kıldırılarak yaralı ve ölüleri toplamak için ateşkes önerildi. 5 nci Ordu ve Başkomutanlık bu öneriye pek yanaşmak istemediler, düşmanın hazırlanmasına fırsat vereceği, Türk mevzilerinin zayıf noktalarını saptayacakları gibi nedenler gösteriliyordu. İşin daha İlginç yanı, her iki taraf komutanlığı da, böyle bir arzunun doğrudan kendilerinden gelmediğini dolaylı olarak anlatan bir davranış içerisinde bulunuyorlardı. Fakat, ortada kalan binlerce ölü kokmaya başlamıştı. Mevzilerde durulamıyor, askerin morali sarsılıyordu. Görüşmeler sonucunda bir anlaşmaya varıldı. 24 Mayıs günü 07:30'dan saat 16:30'a kadar karşılıklı ateşkes kurallarının gözetimi atında şehitler toplanarak gömülecekleri yerlere alındılar.
27 Mayıs 1915 tarihine kadar 57 nci Piyade Alayı bölgesinde önemli bir olay olmamıştır. 19 ncu Tümen Komutanlığının emri ile 57 nci Piyade Alayı tuttuğu mevziiyi 27 nci Piyade Alayına devir ve teslim ederek tümen ihtiyatı olmak üzere Düztepe'nin güneyindeki 180 Rakımlı Tepenin doğusundan inen ikinci dereye giderek yeni görevine bağlamıştır.
30 Mayıs 1915 tarihinde Tümen Komutanlığının emirleri ile 57 nci Piyade Alayı 27 nci Piyade Alayına yardım etmek üzere hazır duruma geçmiştir. 3 Haziran 1915 tarihinde 57 nci Piyade Alayı, 5 nci Tümen birliklerinin siperlerini devir ve teslim almıştır. 3 Haziran 1915 tarihinde 19 ncu Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal Albaylığa yükselmiştir.
19 Mayıs'ta Arıburnu Cephesinde Türk taarruzu başarılı olamamış ve ağır kayıplara uğramıştı. General Hamilton, Türk Ordusu kendilerini toparlamadan taarruz yapmak düşüncesindeydi. Bu amaçla İngiliz ve Fransız kuvvetleri 4 Haziran 1915 tarihinde Seddülbahir bölgesinde 3 ncü Kirte taarruzunu planladılar. Türk Ordusunun dikkatini Arıburnu bölgesine çekmek için 3 Haziran 1915 tarihinde Arıburnu bölgesinde bir gösteriş taarruzu yapmayı planladılar. Arıburnu'na girişilecek bu taarruzlardaki amaç, Türk Komutanlığının dikkatini bu kesime çekerek, Seddülbahir bölgesinde baskın taarruzu yapmaktı. Bu nedenle, Arıburnu'ndaki İngiliz taarruzu, 3 Haziran 1915 günü saat 23:30'da denizden ve karadan yapılan şiddetli bir topçu bombardımanı ardından başladı. İngiliz piyadeleri, Türk siperlerini topçu ateşleriyle alt üst edip barınılmaz duruma getirildikten sonra, 4 Haziran 1915 saat O3;3O'da, bütün cephede ve özellikle 16 nci ve 19 ncu Tümen cephelerinde taarruza geçti.
Aldatma niteliğindeki bu taarruz, akşamın geç saatlerinde etkisini gösterdi. İngilizler, 57 nci Piyade Alayının sağ kanadındaki 31 ve 32 numaralı Türk siperlerine girmeyi başardılar. Durumu öğrenen 19 ncu Tümen Komutanı Albay Mustafa Kemal 5 Haziran 1915 günü saat 05:15' te Düztepe'den sırasıyla 27 nci, 57 nci, 72 nci ve 64 ncü Alay Komutanlarına gerekli emirleri vermiş; kendisi de, İngiliz Taarruzunun geliştiği bölgeye, 57 nci Alay Komutanının yanına gitmiştir.
19 ncu Tümen Komutanı Albay Mustafa Kemal, 27 nci Alayın ihtiyat taburuyla 57 nci Alay cephesinde yapılacak karşı taarruza katılmasını; 72 nci Alaydan bir taburun, ihtiyat göreviyle, 57 nci Alay bölgesindeki Edirnesırtı gerisine gönderilmesini ve iktisat edeceği diğer kuvvetleriyle bulunduğu yerde harekete hazır olmasını; 27 nci, 57 nci ve 64 ncü Alaylara, yok olma pahasına da olsa, mevzilerinde direnmelerini ve bu amaçla gerekli düzeni almalarını emretti.
Bu sırada, 57 nci Piyade Alayının sağında bulunan 27 nci Piyade Alay Komutanı Yarbay Şefik, 31 ve 32 numaralı siperlerin gerçekten düşman eline geçmiş ve İngilizlerin siperlere yerleşmeye başlamış olduğunu yakından görmüştü. Bunun üzerine üç erlik bir bomba ekibi kurarak, siperlere girmiş olan İngilizleri el bombası atışlarıyla yok etmeyi başardı. Ardından 3 ncü Taburun 4 ncü Bölüğünü ileri sürerek, İngiliz subay ve er cesetleriyle dolu olan 31 numaralı siperi geri almayı sağladı.
Taarruza devam eden 27 nci Piyade Alayı, 57 nci Piyade Alayının da taarruza katılmasıyla, saat 07:25'te 32 numaralı siper düşmandan geri alındı. Böylece bir an başarılı gibi olan İngiliz taarruzu, geri atılmış; geri alınan siperlerde bırakılmış pek çok silah ve araçla birlikte, o güne kadar hiç bilinmeyen gözetleme aynaları ele geçirilmiştir.
30 Haziran 1915 tarihine kadar 57 nci Piyade Alayı Cephesinde önemli bir olay olmadı. 30 Haziran 1915 tarihinde 57 nci Piyade Alayının cephesinde bulunan düşmanın baskın şeklinde taarruzları üzerine 1 ve 3 ncü Taburlar karşı taarruza geçerek, düşmana saldırdı ve cephesindeki düşman siperlerini elde etti.
Temmuz ayında Arıburnu bölgesi ve 57 nci Piyade Alayının cephesi sakin geçmiştir. Çanakkale Harekâtının bu ay içindeki en şiddetli muharebeleri Seddülbahir bölgesinde meydana gelmiştir. 6 Ağustos 1915 tarihine kadar önemli bir olay meydana gelmemiştir. Birlikler bu ayı daha çok tahkimat, gözetleme faaliyetleri ve gece baskınları şeklinde taarruz faaliyetleri ile geçirdiler. Ancak, birliklerimiz bu faaliyetlerde kullanmak için gerekli malzemeleri teminde çok sıkıntı çekiyorlardı. Bu sıkıntının derecesini vurgulamak açısından 57 nci Piyade Alay Komutanı Yarbay Hüseyin Avni Bey'in 19 ncu Tümen İstihkâm Bölüğü Komutanlığına gönderdiği 4 Ağustos 1915 tarihli yazısı dikkat çekicidir.
" Buraya Kolordu İstihkâm Taburu Kumandanı geldi. Ahvali gördü, siperlerin haline acıdı. Şiddetle çok sayıda kum torbasına olan ihtiyacı tasdik etti. Daha sonra her alaydan çok buraya torba, kalas vs.. göndereceğini söyledi. Siz bir şey vermiyorsunuz. Şimdi en az 500 torba ve 200 kalasa ihtiyaç vardır. Bunlar verilmezse siperlerdeki çalışmalar duruyor. Eğer acır iseniz... İnanmaz iseniz buraya bizzat gelip tetkik ediniz. Aranılan şeyler burada yenmez içilmez elbet yerlerine sarf olunur. Bu millete hizmet isterseniz vatanımızın bir karış toprağını bile muhafaza ister isen eldeki imkan ve şeyleri sarf etmeli ve şu an neticesi vahimdir. Akşam iki sandık bomba İstedim, bir sandık verildi. Bunlar sadaka veriliyor gibi muhafaza ediliyor. Bugün maazallah siperlerimize girecek düşmanı bombadan başka bir şey çıkaramaz. Bu gün üç sandık bomba, 500 çuval, 200 kalas gönderilmesi önemle talep edilir." (Gnkur ATAŞE Arşivi: 7/9602-183-H1 O/1 -10.)
İngilizler, 6-7 Ağustos 1915 gecesi ANZAK Cephesinden 2 nci Yeni Zelanda ve Avusturalya Tümeni ve kolorduyu takviye eden diğer kuvvetlerle, 19 ncu Tümen Cephesi olan Conkbayırı'na taarruzu planladılar.
16 nci Tümenin 6 Ağustos 1915 akşamı (Kanlısırt' taki siperlerini geri almaya uğraşması sırasında İngilizler, 19 ncu Tümen Cephesinin sol kanadında bulunan Merkeztepe doğusundaki Türk mevzilerini topçusuyla yoğun ve devamlı bir şekilde ateş altına aldı.
İngilizler, önce Merkeztepe karşısındaki 47 ve 48 numaralı Türk siperlerini lağım patlatarak, 57 nci Piyade Alayı cephesini ise taarruz ederek ele geçirmek İstedi. 57 nci Piyade Alayının taburları bu taarruza kahramanca karşılık vererek İngilizleri ağır zayiat verdirerek püskürtmüştür.
7 Ağustos tarihinde saat 04:00 sıralarında İngiliz topçusu, tüm gücüyle 19 ncu Tümenin sağ kanadını bombardımana başladı. Saat 04:30'da da piyadesiyle hücuma kalktı. 57 nci Piyade Alayının 2 nci Taburunun karşılık vermesi üzerine taarruzu başarısızlıkla sonuçlandı.
7-8 Ağustos gecesi düşman bomba ve piyade ateşi ile Bombasırtı cephesine taarruz etmek istemiş İse de 57 nci Piyade Alayı tarafından yapılan şiddetli karşılık üzerine bu taarruzu da sonuçsuz kalmıştır. Bu taarruz sırasında, 57 nci Piyade Alayı 2 nci Tabur Komutanı Yüzbaşı Ata tarafından saat 04:00'te gönderilen raporda ilginç bir noktaya dikkat çekiliyor:
Bu Yazı 26849 kere okunmuştur.
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
Sitede yayınlanan her türlü yazı, haber, resim, şiir, müzik ve videonun izinsiz kullanılması, yayınlanması yasaktır.
|
|
|
|
|
 |
