ANA SAYFA     HAKKIMIZDA     MÜZE     ŞEHİTLERİMİZ     DOKÜMAN ARŞİVİ     FOTOĞRAF ARŞİVİ     GEZİ     YAZARLARIMIZ     İLETİŞİM  
 
  Müze  
  1. Dünya savaşı  
  İtilaf Dev. Savaş Planları  
  Ordular  
  Savaşa Girmemiz  
  Komutanlar  
  Çanakkale Savaşı  
  Deniz Savaşları  
  Hava Savaşları  
  Kara Savaşları  
  Cephede Koşullar  
  Gaz Kullanıldı mı?  
  Savaşın Sonuçları  
  Savaşın Etkileri  
  Çanakkale ve Yahudiler  
  Şehitlerimiz  
  Gazilerimiz  
  57. Alay Tarihi  
  Asker Mektupları  
  Anzaklar  
  Arşivlerde Çanakkale  
  Çanakkale Gençlik ve Sporcular  
  Asker İmamlar  

Sitede Ara


 

Gezi Rehberi

« Geri   

Çanakkale Şehitler Abidesi
Anayol düz devam edildiğinde şehitler abidesine ulaşılır. Çanakkale Savaşında şehit düşen askerlerimizin anısına yaptırılmıştır. Eskihisarlık tepesine inşa edilen “şehitler Abidesi” bulunduğu tepe ile birlikte deniz seviyesinden 92 metre 75 santim yüksekliğindedir. Abidenin boyu ise 42 metredir. Gelibolu yarımadasındaki en yüksek abidedir. Abide altında savaş alanından çıkma objelerinin sergilendiği bir müze bulunmaktadır. İç bölümde ise Mehmet Akif Ersoy’ un Çanakkale Şehitleri şiiri yer almaktadır. 2004 yılında yeniden çevre düzenlemesi yapılan Abide’ nin çevresine sembolik mezar taşları, rölyefler ve tavanına mozaik Türk bayrağı motifi işlenmiştir. Muharebeler esnasında 25 Nisan 1915 Tarihinde İngilizler tarafından işgal edilmiş, akabinde Fransızların kontrolüne devredilmiştir. Milli savunma Bakanlığı tarafından 1944 yılında açılan proje yarışmasını Teknik Üniversite öğrencisi olan Doğan Erginbaş ve İsmail Utkular kazanmıştı. Ancak mali imkânsızlıklar neticesinde abide yapılamadı.1952 yılında Çanakkale Harp sahasını gezen Kurmay Yarbay Cemal Yıldırım unutulan bu proje üzerinde durdu. O zamanki İstanbul Valisi F. Kerim Gçkay durumdan haberdar edildi. Milletçe kazanılan bu savaşın yine milletçe abidenin yapılması konusunda karar alındı. Devletin cebinden bir kuruş çıkmayacaktı. 1952 Haziran ayında toplanan 46 kişilik komite 1944 yılında yarışmayı kazana projenin yapılmasına karar verdi. Komite serbest çalışacaktı. Haftada bir toplanmaya başlanıldı. Komite Şehitlikleri İmar Cemiyeti olarak çalışacaktı. İstanbul Teknik Üniversitesinden prof. Emin Onat, Prof. Mustafa İnan, Prof. Orhan Safa ve proje mimarlarından bir teknik heyet oluşturuldu. Bu arada komite üyelerinden birçoğu işlerinin yoğunluğunu bahane ederek çekilmişlerdi. 1954 yılında Komite Abidenin betonarme ve cephesinin de granitle kaplanmasında karar kılarak ihaleye çıkardı. İhale mühendis Sırrı Onural ile kereste tüccarı Hayrettin Aksoy’ un Üzerinde kaldı. İhale miktarı 1.648.234 Lira idi. İnşaat 500 iş günü içerisinde bitirilecekti. 19 Nisan 1955 tarihinde törenle Abidenin temeli askeri tarafından atıldı. 6 Şubat 1955 tarihinde şikâyet üzerine yapılan inceleme meticesinde dökülen betonun şartnameye uygun olmadığı anlaşıldı. İnşaat derhal durduruldu. Çürük temelin takviye Projesi yaptırıldı. Ordinaryus Prof. İhsan İnan’ a 2500 Lira, Prof. Ferudun Arısan’ a 1500Lira ücret ödenerek onaylattırıldı. İhaleyi alan Sırrı Onural ile kereste tüccarı Hayrettin Aksoy işi başka müteahhide devredemediği için yapılan mukavele 20 Mar 1956 fesh edildi.3 kişilik bir heyete malzeme tespiti yaptırıldı. Sırrı Onural ile kereste tüccarı Hayrettin Aksoy’a teslim edilen malzemeden 42 ton demir ve 122 metreküp kerestenin kaybolduğu tespit edildi. Demir ve keresteler karaborsada satılmıştı. Bu tespitten sonra Eceabat mahkemesinde müteahhitler aleyhine Temmuz 1956 da milli korunma davası açıldı. Bu arada İnşaatın tamamlanması için yeniden ihale açıldı. İnşaat Yüksek Mühendisi Ertuğrul Barla ve iki ortağı Osman Gencal ile Muammer Yeşildağ’ a 10 Eylül 1958 tarihinde 1.708.918 Lira ikinci defa ihale edildi. Şartnameye göre inşaat 1958 senesi Temmuz ayında bitirilecekti. 46 kişilik komitede ise her geçen gün ayrılmalar yaşanıyordu son olarak komitede Başkan Emin Nihat Sözeri, İkinci Başkan Dr. Hikmet Arda, İhsan Üner, Cevdet Bereket, Coşkun Meltem, Mükerrem Taşcıoğlu, İffet Halim Oruz, Ertuğrul Ceylan olmak üzere 8 kişi kalmıştı. 15 Ocak 1958 tarihinde parasızlık nedeniyle abide inşaatı durduruldu. Bu arada Gazeteci Necmi Onur bu işi Milliyet gazetesine taşıdı. Bütün okullar kumbaralarla bagış topladı. Sanatçılardan İlham Gencer konserleri yarıda keserek Şehitler Abidesi için gazinolardan para topluyordu. Bu arada tek milletvekili Faruk Gürtunca maaşını bu hayır işine bağladı. Neticede halktan 1.686.251 Lira toplandı. İstanbul Belediyesi ve diğer kuruluşlarında yardımlarıyla bu para faizleriyle 4.403.052 Lira 84 kuruşu bulmuştu. Ve bu para ile abide bitirilerek 1960 yılında açıldı, kalan 482.344 Lira 82 kuruşta şehitlikleri imar için harcandı. Bu gün bu Abidenin temellerinde korozyon hat safhada olup, yıkılma tehlikesine karşı bir süre civarına yaklaşılması yasaklanmıştı. Gazeteci Nemci Onur’ un 1960 baskılı “ Çanakkale savaşları ve Şehitler Abidesi” adlı eserinde abide inşaatsını ve yaşananları belgeleriyle bulabilirsiniz.
Çanakkale Müzesi
 
 

Sitede yayınlanan her türlü yazı, haber, resim, şiir, müzik ve videonun izinsiz kullanılması, yayınlanması yasaktır.

 

Tasarım & Programlama ÜÇBOYUT