|
15 Mayıs 1915'te Arıburnu'nda Müttefiklerce yapılan saldırıların 1.500'e yakın kayıp verdirilerek püskürtüldüğü ve çok miktarda harp malzemesi ele geçirildiği / Seddülbahir'de 15-16 Mayıs gecesi Müttefiklerin elindeki bir tepenin ele geçirildiği / 17 Mayıs'ta Müttefik uçakların Akbaş bölgesini bombaladığı / 19 Mayıs'ta Arıburnu'nda Müttefiklere saldırı yapıldığı, Müttefik kuvvetlerin karsı saldırılarının püskürtüldüğü / 19-20 Mayıs gecesi Arıburnu'nda Müttefik kuvvetlerin kötü kokulu gaz kullanarak yaptığı saldırılar ile Seddülbahir'deki hücumlarının
püskürtüldüğü / 22 Mayıs'ta Seddülbahir'de Müttefik askerlerin yaptığı saldırıların 4.000'den fazla kayıp verdirilerek ve savaş malzemesi ele geçirilerek püskürtüldüğü, bir uçaklarının düşürüldüğü / 25 Mayıs'ta Triumph Zırhlısı'nın batırıldığı / 26 Mayıs'ta Müttefiklerce Kabatepe'de sahile çıkarılmak istenen mavnalarda bulunan arabaların ele geçirildiği
Bâb-ı Âlî
Dahiliye Nezâreti
Matbûât İdaresi
Harb Matbûatı Karargâhından:
Çanakkale'de Mayıs ve Haziran Aylarında
Cereyan Eden Vuku‘ât-ı Harbiyenin Hulâsasıdır.
1 Mayıs 1331: Sâyân-ı kayd ehemmiyetli bir hareket olmadı.
2 Mayıs 1331, Arıburnu mıntıkasında: Sağ cenâh ile merkez arasındaki üç tabur cephesine düşman öğleden evvel 10.30'da kesîf piyade ve mitralyöz atesinden sonra birinci hatda kazma, kürek ve kum torbalarını hâmil istihkâm efrâdıyla avcılar bunların onbes-yirmi hatve gerisinde saff-ı harb nizâmında ikinci bir hat ve daha geride yanaşık nizâmda iki kol bulunduğu halde birbirini müteakip üç defa baskın tarzında taarruz ve hücum eylediyse de mezkûr cephedeki piyâde ve topçularımızın atesi ve kıta‘âtımızın mukabil taarruzu ile Düşmanın bu hücumları def‘ u tard ve siperlerimize girenler süngü ile ve diğerleri ise ateşle hemen kâmilen itlâf edildi. Düşman yalnız siperler önünde üç yüzü mütecâviz maktûl bıraktı ve bu geceki zâyiâtı bin beş yüz kadar tahmin olundu. Siperlerimize giren düşmandan iki yüzden fazla tüfek ve birçok edevât-ı harbiye-i sâire ve evrak iğtinâm olundu.
3 Mayıs 1331, Arıburnu mıntıkasında: 2/3 gecesi kıta‘âtımızın yaptığı hafriyâtı men‘ için Düşmanın bombalar atarak üç defa vuku‘ bulan hücum teşebbüsü makineli tüfek ve piyade ateşlerimizle akîm bırakıldı. Öğleden sonra 12.30'da bir Fransız zırhlısı Yeniköy, Bolayır civarlarına te’sirsiz kırk kadar mermi attı. Topçumuz tarafından atılan mermilerden biri Düşmanın ufak bir nakliye gemisine isabetle hasara uğrattı ve tayfaları sandallara alınıp vapurla cerredilerek götürüldü.
Seddülbahir mıntıkasında: 2/3 gecesi sol cenâhın iki yüz metre sağ cephesi ilerisindeki bir tepe düşmandan zabt edilerek tahkîm olundu.
4 Mayıs 1331, Arıburnu mıntıkasında: Düşman bugün Arıburnu'na bir miktar ihracatta bulundu. Amiral Nelson sisteminde bir zırhlı İsmailoğlu Tepesi'ni bombardıman etti.
Seddülbahir mıntıkasında: Domuzdere civarındaki piyade siperlerimizi düşman fâsılalı surette bombardıman etti. Öğleden sonra 6.00'da bir düşman tayyâresi Akbaş civarına on kadar bomba attı.
5 Mayıs 1331: Sâyân-ı kayd bir vuku‘ât olmadı.
6 Mayıs 1331, Arıburnu mıntıkasında: Öğleden evvel 3.30'da düşmana baskın icrâsı sûretiyle taarruz edildi ve sağ ve sol cenâhlardan bir miktar arazi kazanıldı. Merkezden de düşman siperlerine kadar varıldı. Bu taarruzda kıta‘âtımızın gösterdikleri harikalar tasavvurun haricindedir. Sol cenahta
kısmen düşman siperlerine girilip iki makineli tüfek alındı. Öğleden sonra Düşmanın aynı grup cephesine ve bilhassa sağ cenâha karsı icrâ eylediği mukabil taarruz küllî telefâtla tard edildi. Seddülbahir mıntıkasında 5/6 gecesi Düşmanın icrâ eylediği mukabil taarruz def‘ olundu.
7 Mayıs 1331, Arıburnu mıntıkasında: 6/7 gecesi nısfu'l-leylden sonra sağ cenâha karsı Düşmanın yaptığı taarruz gördüğü şiddetli mukabele üzerine akîm kaldı. Düşman bu taarruzunda avcı hendeklerimize fena koku neşreden pamuk gibi mevâdd-ı müsta‘ile attı. Merkezin sağ cenâhına karsı icrâ eylediği diğer bir taarruzu da seksen maktûl verdirilerek püskürtüldü.
Seddülbahir mıntıkasında: Öğleden evvel dörtten beşe kadar Düşmanın sol cenâha karsı topçu ve piyade ile ateş baskını yapdıkdan sonra icrâ eylediği taarruz süngü hücumuyla tard edildi.
8 Mayıs 1331: Her iki mıntıka cephesinde de hafif ateş teâtîsinden başka bir vuku‘ât olmadı. Öğleden evvel 5.30'da Boğaz'a doğru ilerleyen bir harb gemisi Kale'den atılan toplarla zedelenerek düdükle istimdâd etti ve zırhlıdan kesîf bir duman yükseldi. İmdâdına gelen diğer sefâin tarafından sürüklenerek Boğaz'dan çıkarıldı.
9 Mayıs 1331, Arıburnu mıntıkasında: Öğleden sonra Arıburnu civarındaki bi'l-cümle sefâin-i harbiye ve nakliye bir düdük sadâsı üzerine demir alarak açıklarda dolasdı.
Seddülbahir mıntıkasında: Öğleden evvel 8.00'den itibaren düşman kara ve gemi topçusuyla sol cenâh mevâziimizi bombardımana başladı ve bu ateş himayesinde 10.30 evvelden itibaren fâik piyade ile aynı cepheye ve bilhassa cephenin merkeziyle sağ cenâhına ciddi ve kat‘î bir taarruza kıyam etti. Arkadan mütemadiyen aldığı takviye kıta‘âtıyla öğlenden sonra 5.30 'a kadar devam eden bu taarruz zâbitân ve efrâdımızın göstermiş oldukları pek büyük cesaret ve fedakârlıkları sayesinde kâmilen kırılarak bazı kıta‘âtı büsbütün mahvolmak sûretiyle düşman esas mevziine tard ve bir makineli tüfek iğtinâm olundu. Düşman yalnız meydanda iki bin kadar ceset bırakmak üzere takrîben dört binden fazla zâyiâta uğradı. Öğleden sonra sol cenâh üzerinde sekiz yüz metre irtifâ‘da dolasan bir düşman tayyâresi topçu ve piyade ateşimizle düşürüldü.
10 Mayıs 1331, Arıburnu mıntıkasında: 9/10 gecesi sol cenâha karsı Düşmanın avcı hâlinde teşebbüs eylediği ilerleme hareketi def‘ edildi. Öğleden evvel 5.00'de bir düşman zırhlısı Kabatepe önünde karaya oturdu. 9.30 evvelde zırhlı kurtarılarak diğerleriyle birlikte uzaklasdı.
Seddülbahir mıntıkasında: Sâyân-ı kayd bir vak‘a olmadı.
11 Mayıs 1331: Her iki mıntıka cephesinde de gece ve gündüz bir tebeddül olmadı.
12 Mayıs 1331: Her iki mıntıka cephesinde de hafif ateş teâtîsinden mâadâ bir vuku‘ât olmadı. Öğleden evvel Arıburnu civarında Triumph Zırhlısı bir tahtelbahirimiz tarafından torpillenerek battı ve mürettebâtından pek az kişi kurtuldu. Bu esnada diğer sefâin süratle İmroz’a doğru kaçtılar. Morto Limanı'na gelip bombardımana başlayan bir zırhlı Anadolu bataryalarının endâhtı
üzerine çekilip gitti.
13 Mayıs 1331: Her iki mıntıka cephesinde de ateş teâtîsinden başka bir hareket olmadı. Kabatepe simâl sahilinde içinde araba yüklü Düşmanın dört saç mavnasını çekmek üzere gelen istimbotu kıta‘âtımız ateşleriyle yanasdırmadı ve ateş altında denize girerek mavnalarda bulunan otuz altı çift
tekerlekli arabayı karaya çıkardı.
14/15 Mayıs 1331: Her iki mıntıka cephesinde hafif piyade ve topçu atesinden mâadâ sâyân-ı kayd bir vukû‘at olmadı.
BOA, HR. MA, 1155/72
|
