|
Manchester Guardian gazetesine göre; Osmanlı Ordusu'nun iki denizaltıyla takviye edilmesinden sonra İngiltere’nin Çanakkale'deki savaşa devam etmesinin zor olduğu / İngiliz denizaltıları Panfizer, Triumph ve Majestic ile birlikte 5 nakliye gemisinin U-51 numaralı Alman denizaltısınca nasıl batırıldığına dair Berliner Zeitung am Mittag'da, denizaltı kumandanı Yüzbaşı Hersing'le yapılan söyleşi İngiltere’de Liberal Fırkası'nın en mühim vasıta-i neşriyâtı olan Manchester Guardian gazetesi 28 Mayıs 1915 tarihli nüshasında mülâhazât- ı âtiyeyi serd ediyor:
"Sir Ian Hamilton'un raporundan sonra harekât-ı harbiyenin devamına taraftar olmak bizim için mümkün değildir. Türkiye'nin perisânî-i küllîsini intâc edecek bir harbi arzu etmeyiz. Çünkü böyle bir cidâl biz İngilizleri Almanlardan ziyade dûçâr-ı za‘f ve hüzâl edecektir.
Diğer taraftan Kale-i Sultaniye müdâfi‘lerinin yedine lâ-ekal iki kıt‘a tahtelbahirin geçmiş olması keyfiyetini de nazar-ı dikkatten dûr tutmamalıdır.
Bu vesâit-i cedîde sayesinde Türklerin icrâ etdikleri muharebe-i bahriye, bizim karada takib ettiğimiz muharebâttan ziyade ileri gidiyor. Binâberîn ahvâl ve serâit-i hâzıra Kale-i Sultaniye seferini bize gayr-ı müsaid bir sekle ifrâğ eylemisdir.
Mezkûr iki tahtelbahir ( Denizaltı), Cebelitarık Boğazı'ndan geçmiş olunca, daha birçoklarının aynı tarîkden mürûr edemeyeceklerini kabul etmek doğru olamaz.
Adalar Denizi bu misillü sefâin-i harbiye için tasavvurun fevkinde mükemmel birçok üss-i bahrîleri hâvî olup tahtelbahirler muhtaç oldukları her türlü levâzım ve mevâddı buralarda pek sühûletle tedârik edebilirler. Su halde donanmamız, Kale-i Sultaniye işgalinin bir ta‘vîz-i kâfi teşkil edemeyeceği azîm zâyiâta tahammül edebilecek midir? Kale-i Sultaniye Boğazı'na karsı ihtiyâr edilen sefere devam edebilmek için tahtelbahirlerden tahaffuzu te’- min edecek bir âletin icadı iktizâ eder. Fakat unutulmamalıdır ki, bu ihtirâ‘-ı güzîn henüz mevcutların dimağında ruseym haline bile girmemisdir."
Hikmet Beyefendi'ye
Bâlâdaki fıkranın bilcümle Türkçe gazetelere derci esbâbının istikmâli rica olunur, efendim.
Fî 13 Haziran sene 1331 / 26 Haziran 1915
Matbûât
Hey’et-i Mahsusası
Berliner Zeitung am Mittag gazetesi, Amerika Matbûât Cemiyeti Dersaâdet muhâbirinin Panfizer, Triumph, Majestic zırhlılarıyla diğer beş nakliye gemisini gark eden U-51 numaralı Alman tahtelbahirinin süvarisi Yüzbaşı Hersing ile vukû‘ bulan mülâkatını neşrediyor. Hersing vekâyi‘-i âtiyeyi hikâye etmisdir:
"25 Nisan tarihinde Wilhelm Hafen'i terk ile 15 Mayıs’ta Çanakkale önüne vâsıl olduk. Cebelüttarık yakınlarında büyük bir İngiliz torpido muhribine tesâdüf etdik. Lâkin gece sath-ı bahrda kalmak sûretiyle boğazdan geçtik ve bilâhare dalarak kemâl-i selâmetle oradan uzaklasdık. Bizerta Limanı önünden dahi aynı planı tatbik sayesinde geçtik. Adalar Denizi'ne vâsıl olduğumuzda, yirmi beş Mayıs sabahı Triumph'u gark etdik. Bir torpido muhribi üzerimizden geçti. Torpido pervanelerinin mütemâdî edvârının husûle getirdiği gürültüyü isitdik.
7 Mayıs tarihinde sahil yakınında Majestic'i gördük. Tayfası kahvaltı ediyordu. Geminin etrafında on nakliye sefinesi vardı. Yandan vurmak icab etti. Evvelen ka‘r-ı bahra dalarak bilâhare sath-ı bahra çıktığımızda Majestic'i omurgası yana batmış gördük. Geminin muhafazasına mahsus çelik ağlar denize indirilmisdi. Lâkin mermilerimiz en kavî çelik ağlarını da kolayca delebilir.
Tahtelbahirlerimizin gûyâ İrlanda Denizi'nde ve Bahr-ı Sefîd'de üssü'lharekeleri bulunduğuna dair söylenen şeylerin asl u esası yoktur. Bizim tahtelbahirlerimiz uzak mesafelerde de is görebilirler ve üssü'l-harekeye ihtiyaçları yoktur. Wilhelm Hafen'den Çanakkale'ye kadar seyahatimiz esnasında hiçbir İngiliz zırhlısına tesadüf etmedik. Bizim vazifemizin en müskil ciheti, düşman gemisine tesâdüf edebilmektedir. Tesâdüf vâki‘ olduktan sonra onu imhâ etmek müskil değildir".
22 Haziran 1331 / 5 Temmuz 1915
BOA, HR. MA, 1132/75
|
